Orchideeën zijn prachtige bloemen die de perfecte toevoeging zijn in iedere omgeving. Het voeden van je orchidee is erg belangrijk om ze gezond en bloeiend te houden. In deze blog lees je alles wat je moet weten over orchidee voeding.
Waarom is orchidee voeding belangrijk?
Orchideeën hebben, net als andere planten, voedingsstoffen nodig om goed te groeien en te bloeien. In de natuur halen ze deze voedingsstoffen uit hun omgeving, maar in een pot hebben ze extra hulp nodig. Als orchideeën niet de goede voeding krijgen, kunnen ze zwak worden, verkleurde bladeren krijgen en stoppen met bloeien. Regelmatige voeding zorgt ervoor dat je plant sterk blijft en prachtige bloemen blijft produceren.
De goede meststoffen voor je orchidee
Vloeibare meststoffen
Vloeibare meststoffen zijn perfect als orchidee voeding omdat ze snel worden opgenomen. Let er wel op dat je een meststof kiest die speciaal voor orchideeën is gemaakt.
Langzaam werkende meststoffen
Langzaam werkende meststoffen, zoals meststofkorrels of -staven, geven geleidelijk de voedingsstoffen af. Dit is handig als je niet vaak wilt bemesten. Ook hier moet je zorgen dat je een product kiest dat speciaal voor orchideeën is gemaakt.
Organische meststoffen
Voor wie de voorkeur geeft aan natuurlijke producten, zijn organische meststoffen een goede optie. Ze verbeteren de bodemstructuur en geven langzaam de voedingsstoffen af.
Wanneer en hoe vaak gebruik maken van orchidee voeding?
Groeiseizoen en rustperiode
Tijdens het groeiseizoen (de lente en de zomer) hebben orchideeën meer voedingsstoffen nodig. Bemest in deze periode je orchidee eens in de twee weken. In de herfst en winter, wanneer de groei vertraagt, kun je de bemesting terugschalen naar eens per maand.
Hoeveelheid en frequentie
Het is beter om iets te weinig dan iets te veel meststof te geven. Overbemesting kan namelijk de wortels beschadigen. Volg altijd de aanwijzingen op de verpakking en verdun eventueel de meststof.
Veelvoorkomende problemen en oplossingen
Gele bladeren
Gele bladeren kunnen een teken zijn van overbemesting of onvoldoende licht. Spel de potgrond grondig met water om zo overtollige meststoffen te verwijderen. Zorg daarnaast voor genoeg indirect licht.
Weinig of geen bloei
Als je orchideeën niet bloeien, kan dit verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaken zijn een gebrek aan voedingsstoffen, onvoldoende licht of verkeerde temperaturen. Zorg voor regelmatige bemesting tijdens het bloeiseizoen en plaats je orchidee op een plek met helder, indirect licht.
Wortelproblemen
Bruine of zachte wortels zijn een teken van overbewatering of overbemesting. Controleer of je pot het water weg kan laten spoelen en verminder de hoeveelheid water en meststoffen. Knip de beschadigde wortels af en verpot de plant in verse, luchtige potgrond. Let er op dat je voor potgrond kiest die speciaal voor orchideeën is bedoeld.
Tips voor succesvolle orchidee voeding
Gebruik regenwater of gefilterd water
Kraanwater kan te veel mineralen en zouten bevatten die schadelijk kunnen zijn voor orchideeën. Het gebruik van regenwater of gefilterd water is een stuk minder schadelijk en is daarom handig voor tijdens het bemesten.
Regelmatige controle
Houd je orchideeën goed in de gaten en pas de voeding aan op basis van hun behoeften. Elke orchidee is anders, en de bemestingsroutine dus ook. Let op tekenen van over- of ondervoeding en pas je bemestingsroutine hierop aan.
Luchtvochtigheid
Orchideeën houden van een hoge luchtvochtigheid. Zorg daarom voor een goede luchtvochtigheid rondom je plant. Dit kan bijvoorbeeld door een luchtbevochtiger te gebruiken, maar ook door je plant op een schaal met vochtige kiezels te plaatsen.
Het voeden van je orchidee is belangrijk om ze gezond en bloeiend te houden. Met de goede meststoffen en bemestingstechnieken kun je ervoor zorgen dat je orchideeën goed groeien en bloeien. Volg deze praktische tips en geniet van deze prachtige bloemen, het hele jaar door.
Wat is orchidee voeding?
Orchidee voeding is een meststof die speciaal is samengesteld voor orchideeën. De meeste huiskamerplanten groeien in potgrond, maar veel orchideeën staan in schors of een luchtig substraat. Hierdoor spoelen voedingsstoffen sneller weg en is gewone universele plantenvoeding vaak te zwaar of uit balans. Een gerichte voeding is dus nodig om precies de juiste verhouding aan mineralen te geven, zonder de wortels te belasten.
Daarnaast is orchidee voeding meestal verkrijgbaar in vloeibare en vaste vorm. Vloeibare voeding voeg je toe aan het gietwater. Dit is ideaal als je regelmatig water geeft en graag controle houdt over de dosis. Vaste voeding, zoals staafjes of korrels, geef je minder vaak; de voeding komt dan langzaam vrij bij elke waterbeurt. Hierdoor hoef je er minder naar om te kijken, wat prettig is als je veel planten hebt of geneigd bent voeding te vergeten.
Belangrijk om te weten: een goede voeding voor orchideeën bevat relatief minder stikstof (N) dan standaard plantenvoeding, en een uitgebalanceerde hoeveelheid fosfor (P) en kalium (K). Dit ondersteunt de bloei en de opbouw van stevige wortels en bladeren. In de praktijk zie je dat orchideeën met de juiste voeding compacter, steviger en rijker bloeien, terwijl planten zonder voeding op den duur slapper worden en minder bloemstengels maken.
Omdat orchideeën gevoelige wortels hebben, is de concentratie van de voeding vaak lager en is de gebruiksaanwijzing nauwkeuriger. Hierdoor wordt de kans op verbranding van wortels kleiner. Let daarom altijd op dat je kiest voor voeding die expliciet geschikt is voor orchideeën en volg de dosering zoals aangegeven op de verpakking.
Hoe werkt orchidee voeding?
Orchidee voeding ondersteunt drie belangrijke processen in de plant: de bloei, de wortelvorming en de ontwikkeling van een gezond blad. Ten eerste zorgt de juiste verhouding fosfor en kalium ervoor dat je orchidee voldoende energie heeft om bloemstengels aan te maken en langer door te bloeien. Je merkt dit bijvoorbeeld aan stevigere bloemstelen en bloemen die minder snel verwelken.
Daarnaast stimuleert voeding de wortelgroei. Gezonde, frisgroene wortels met een zilverachtig laagje (velamen) kunnen veel water en voedingsstoffen opnemen. Hierdoor herstelt de plant zich sneller na de bloei en heeft hij genoeg reserves om een nieuwe bloeiperiode in te gaan. In de kas zie je dat planten met goede voeding eerder nieuwe, sterke wortels vormen na het verpotten of splitsen.
Verder speelt voeding een rol bij de bladontwikkeling. Bladeren die voldoende voeding krijgen, zijn steviger en diepgroen, zonder gele of doffe plekken. Dat betekent dat de plant genoeg bouwstoffen heeft om chlorofyl aan te maken en licht goed kan omzetten in energie. In de praktijk zie je dat goed gevoede orchideeën beter bestand zijn tegen stress, bijvoorbeeld bij temperatuurwisselingen of iets drogere periodes.
Ook belangrijk: voeding werkt nooit op zichzelf. De plant kan alleen profiteren als water, licht en temperatuur kloppen. Hierdoor is het altijd slim om eerst de basis op orde te hebben: een lichte standplaats zonder direct felle middagzon, een goed doorlatend substraat en een pot met voldoende lucht bij de wortels. Daarna kun je met voeding het verschil maken tussen “het gaat wel” en “deze orchidee bloeit echt prachtig”.
Waarom is orchidee voeding handig?
Orchidee voeding is vooral handig omdat het je plant extra kracht geeft om langer en voller te bloeien. Zonder voeding put een orchidee langzaam haar reserves uit. In het begin zie je dat vaak niet, omdat de plant leeft op wat in het substraat en in de bulben of bladeren is opgeslagen. Maar na een aantal maanden neemt de bloei rijkheid af en verschijnen er minder nieuwe bloemstengels. Met gerichte voeding vul je die voorraad steeds weer bij.
Daarnaast helpt voeding om de wortels sterker te maken. Sterke wortels zijn cruciaal bij orchideeën, omdat ze niet in dichte aarde staan maar in een luchtig mengsel. Een goed gevoede wortel kan meer water opnemen, beter herstellen na uitdroging en sneller nieuwe vertakkingen maken. Hierdoor herstelt de plant sneller na bijvoorbeeld een verpot beurt of een periode waarin hij wat droog heeft gestaan.
Bovendien zorgt regelmatige voeding vaak voor een voorspelbaarder bloei ritme. Je ziet dat orchideeën die consequent, volgens een rustig schema, voeding krijgen, vaker elk jaar rond hetzelfde moment bloeien. Dit geeft rust voor jou als verzorger, omdat je weet wat je kunt verwachten. In de praktijk scheelt dit ook teleurstellingen: je plant blijft levendig, in plaats van langzaam achteruit te gaan.
Wil je direct beginnen met sterke jonge planten? Bekijk jouw orchideeën keuzebox
Wanneer geef je een orchidee voeding?
In aansluiting op de seizoenen is het handig om vooral te bemesten in de actieve groeiperiode van je orchidee. Over het algemeen is dat in het voorjaar en de zomer, wanneer er nieuwe bladeren, wortels en soms nieuwe scheuten ontstaan. In deze fase kan de plant voedingsstoffen goed opnemen en direct omzetten in groei en bloei. Hierdoor maak je optimaal gebruik van de voeding die je geeft.
In de herfst en winter gaat de groei vaak langzamer. Sommige soorten nemen dan een echte rustperiode, andere groeien gewoon door maar op een lager tempo. In deze rustigere fase heeft de plant minder voeding nodig. Je kunt de frequentie dus verlagen in plaats van helemaal te stoppen. Dit voorkomt dat er zouten ophopen rondom de wortels, wat op de lange termijn schade kan geven.
Ook de fase van de bloei speelt mee. Veel orchideeën kun je al voeding geven zodra de eerste nieuwe bloemstengel zichtbaar wordt. Hierdoor steun je de plant tijdens het aanmaken van knoppen en bloemen. Geef je structureel in deze fase, dan zie je vaak dat de bloei langer aanhoudt en dat de bloemen voller openen. Na de bloei is het juist weer belangrijk om door te gaan met voeding, omdat de plant dan reserves opbouwt voor de volgende ronde.
Tot slot is het moment van de dag en de toestand van het substraat belangrijk. Geef voeding bij voorkeur op een moment dat de plant actief is (overdag) en op licht vochtige schors. Hierdoor wordt de voeding gelijkmatiger verdeeld en is de kans op wortelschade kleiner dan wanneer je op gortdroge schors een geconcentreerde oplossing giet.
Welke voeding voor orchidee?
Welke voeding je kiest voor je orchidee, hangt af van jouw manier van verzorgen en het type orchidee dat je in huis hebt. Vloeibare voeding is ideaal als je regelmatig water geeft en graag nauwkeurig doseert. Je mengt een kleine hoeveelheid in je gietwater en past de concentratie makkelijk aan. Dit is vooral handig voor mensen die veel verschillende soorten orchideeën hebben en per soort wat kunnen variëren in sterkte.
Vaste voeding, zoals korrels, staafjes of langzaam werkende pellets, is juist geschikt als je minder vaak aan voeding wilt denken. Je brengt het aan op of in het substraat en bij iedere waterbeurt komen er kleine beetjes voeding vrij. Dit is praktisch bij drukke agenda’s, maar let erop dat je niet te veel tegelijk gebruikt; bij orchideeën is “minder en regelmatig” vaak beter dan een grote hoeveelheid ineens.
Daarnaast zijn er organische voedingen en meer minerale varianten. Organische voeding wordt vaak geleidelijker beschikbaar en past goed bij een rustige, natuurlijke groei. Minerale (synthetische) voeding geeft meestal sneller resultaat en is heel voorspelbaar in samenstelling. Belangrijk is dat op de verpakking duidelijk staat dat de voeding geschikt is voor orchideeën, zodat de verhouding N-P-K en sporenelementen afgestemd is op hun behoeften.
Hoe vaak moet je een orchidee voeding geven
Een praktisch schema dat in de praktijk goed werkt, is om je orchidee in lente en zomer ongeveer twee keer per maand voeding te geven. Dit sluit aan bij de actieve groeifase, waarin de plant extra energie nodig heeft voor nieuwe bladeren, wortels en bloemstengels. Gebruik hierbij altijd de aangeraden dosering op de verpakking en verdun eerder iets meer dan te weinig. Zo bouw je rustig op en voorkom je overbemesting.
In de herfst en winter kun je doorgaans terugschakelen naar één keer per maand. De plant groeit dan minder snel en heeft hierdoor minder voedingsstoffen nodig. Sommige orchideeën, zoals bepaalde soorten die uitgesproken rust houden, kun je in deze periode zelfs een paar maanden zonder voeding laten. Zodra je in het voorjaar weer nieuwe groei ziet, pak je het schema op en ga je opnieuw naar twee keer per maand.
Let daarnaast op het gedrag van je plant. Zie je donker, vettig ogend blad, slappe wortels of een witte aanslag op het substraat, dan kan dat een teken zijn dat je te vaak of te sterk hebt gevoed. Zie je juist weinig groei, fletse bladeren en magere bloei, dan kan het helpen om consequent volgens het schema te gaan bemesten. Door goed te kijken naar je orchidee, kun je de frequentie altijd fijn afstemmen op wat hij nodig heeft.
Gebruiksaanwijzing voor het geven van voeding aan je orchidee
In de praktijk werkt een eenvoudige, vaste routine het beste. Onderstaande stappen kun je als basis gebruiken en aanpassen aan de specifieke voeding die je gebruikt:
-
Kies het juiste moment
Geef voeding bij voorkeur overdag, als de plant actief is. In de groeiperiode (voorjaar en zomer) herhaal je dit volgens je schema; in de winter wat minder vaak. -
Controleer de behoefte van de plant
Kijk of je orchidee nieuwe bladeren, wortels of bloemstengels maakt. Zie je duidelijke groei, dan kan hij de voeding goed benutten. Bij een plant in echte rust kun je een beurt overslaan. -
Gebruik lauw, zacht water
Vul een gieter of bak met lauw water, bij voorkeur regenwater of gefilterd water. Kraanwater met veel kalk kan zich opstapelen in het substraat en de wortels belasten. -
Verdun de voeding volgens de aanwijzingen
Voeg de meststof toe volgens de dosering op de verpakking. Liever iets minder geconcentreerd dan te sterk; orchideeën reageren gevoelig op een te hoge concentratie zouten. -
Breng de voeding aan op licht vochtige schors
Zorg dat het substraat niet gortdroog is. Is het dat wel, geef dan eerst een kleine hoeveelheid puur water en daarna pas de voedingsoplossing. Hierdoor verdeelt de voeding zich gelijkmatiger. -
Giet langzaam en gelijkmatig
Giet de oplossing rustig over het substraat of dompel de pot kort onder in de voedingsoplossing. Laat de wortels zich volzuigen en zorg dat overtollig water weer kan weglopen. -
Laat de pot goed uitlekken
Laat de pot na het geven van voeding goed uitlekken. Er mag geen laagje water onder in de sierpot blijven staan; hierdoor kunnen wortels verstikken. -
Spoel af en toe door met schoon water
Ongeveer eens per 1–2 maanden kun je de plant alleen met schoon water geven om eventuele zoutophoping weg te spoelen. Dit is vooral belangrijk als je al langere tijd voeding gebruikt.
Waar moet je op letten bij orchidee voeding?
Bij het geven van voeding zijn er een paar punten waar je goed op moet letten. Ten eerste is overbemesting een veelvoorkomende valkuil. Te veel of te sterke voeding kan de wortels verbranden. Je ziet dan bruine, ingedroogde wortelpunten, een doffe uitstraling van het blad en soms een witte of gelige aanslag op het substraat. In dat geval is het verstandig om direct een paar keer met schoon water te spoelen en tijdelijk geen voeding te geven.
Daarnaast speelt licht een grote rol. Een orchidee die te donker staat, kan de voeding minder goed omzetten in groei, waardoor er sneller een ophoping ontstaat. Zet je plant daarom bij voorkeur op een lichte plek met gefilterd daglicht. Hierdoor kan hij de voedingsstoffen beter benutten en blijft de groei compacter en gezonder.
De timing en waterkwaliteit zijn ook belangrijk. Geef geen voeding aan sterk verzwakte planten met duidelijk rotte wortels; los eerst het wortelprobleem op en bouw daarna pas rustig voeding in. Gebruik bij voorkeur zacht, kalkarm water, omdat hard water de balans in het substraat beïnvloedt. Dit zie je op termijn terug in verkleuring van bladeren en wortels.
Tot slot is het verstandig om “huismiddeltjes” met beleid te bekijken. Koffiedik bijvoorbeeld wordt vaak genoemd als goedkope mest, maar bij orchideeën is dit niet aan te raden. Het kan schimmels aantrekken en het luchtige substraat verstoppen. Ook zelfgemaakte voeding kun je beter alleen gebruiken als je precies weet wat je doet; anders is de kans groot dat de samenstelling niet past bij de gevoelige wortels.
Veelgestelde vragen over orchidee voeding
Wat voor voeding heeft een orchidee nodig?
Een orchidee heeft een meststof nodig die speciaal is samengesteld voor orchideeën, met een uitgebalanceerde verhouding N-P-K en sporenelementen, en een lagere concentratie dan gewone kamerplantenvoeding. Zo worden de gevoelige wortels niet overbelast en krijgt de plant precies wat hij nodig heeft voor wortelgroei, blad en bloei.
Welke voeding moet ik mijn orchidee geven?
Kies bij voorkeur een vloeibare of vaste voeding waarop duidelijk staat dat deze geschikt is voor orchideeën. Vloeibare voeding is handig als je graag nauwkeurig doseert, terwijl vaste voeding zoals korrels of staafjes prettig is als je minder vaak met voeding bezig wilt zijn.
Is koffiedik goed voor orchideeën?
Nee, koffiedik is niet aan te raden voor orchideeën. Het kan schimmels aantrekken en het luchtige substraat verstoppen, waardoor de wortels minder lucht krijgen en sneller kunnen beschadigen.
Wat is goede mest voor orchideeën?
Goede mest voor orchideeën is een voeding met een aangepaste N-P-K-verhouding, speciaal ontwikkeld voor orchideeën, in vloeibare of langzaam werkende vorm. Zo kun je veilig doseren en krijgt de plant geleidelijk voedingsstoffen binnen.
Hoe vaak moet ik mijn orchidee voeding geven?
In de lente en zomer kun je je orchidee ongeveer twee keer per maand voeding geven. In de herfst en winter is één keer per maand meestal voldoende, omdat de groei dan langzamer gaat.
Wanneer moet ik mijn orchidee bemesten?
Bemest vooral in de actieve groeiperiode, wanneer je nieuwe bladeren, wortels of bloemstengels ziet. Tijdens rustperiodes verlaag je de frequentie of sla je enkele beurten over, zodat er geen zouthoop ontstaat rondom de wortels.
Kan je orchidee voeding zelf maken?
In theorie kun je zelf voeding maken, maar omdat orchideeën gevoelige wortels hebben, is het beter om een kant-en-klare orchideeënvoeding te gebruiken. Dan weet je zeker dat de samenstelling geschikt is en verklein je de kans op schade.
Wat gebeurt er bij overbemesting van een orchidee?
Bij overbemesting kunnen wortels verbranden, blad dof of geel worden en kan er een witte aanslag op het substraat ontstaan. De plant groeit slechter en kan zelfs knoppen laten vallen. Spoel in dat geval goed door met schoon water en pauzeer de voeding tijdelijk.
Kun je gewone plantenvoeding gebruiken voor orchideeën?
Gewone plantenvoeding is meestal te geconcentreerd en niet afgestemd op orchideeën. Als je het al gebruikt, moet het sterk verdund worden, maar veiliger is een specifieke orchideeënvoeding die afgestemd is op hun behoeften.
Wat is het verschil tussen vloeibare en vaste orchidee voeding?
Vloeibare voeding meng je met water en kun je bij elke watergift nauwkeurig doseren. Vaste voeding, zoals korrels of staafjes, geeft langdurig kleine beetjes voeding af bij elke waterbeurt, zodat je er minder vaak naar om hoeft te kijken.
Over de auteur
Mellanie is oprichter van Papicco, kwekerij en winkel gespecialiseerd in bijzondere orchideeën. Ze werkt dagelijks tussen de planten in de kas van VW Orchids en test haar eigen tips zelf in de praktijk. Haar kennis komt uit ervaring, observatie en klantvragen, waardoor elke tip uit de praktijk komt.
